Κοινωνικό crash test σε 4 “ταμπού”

Ομοφιλοφιλία, ναρκωτικά, πορνεία, ευθανασία


Όταν στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μιλάμε για σύγκλιση ο προβληματισμός διατυπώνεται σχεδόν πάντα με οικονομικούς όρους .Δείκτες πληθωρισμού ,δημόσιου ελλείμματος, εξωτερικό χρέος. Η κοινωνική σύγκλιση ακολουθεί συνήθως μετά και είναι αυστηρά συνδεδεμένη με την οικονομία. Ασφαλιστικό, ωράριο εργασίας, συντάξεις. Τα λεγόμενα για τους παρατηρητές κριτήρια της Λισσαβόνας.
Σπάνια μιλάμε όμως για την σύγκλιση των ορίων κοινωνικής ανοχής και αντοχής, την σύγκλιση νοοτροπιών σε θέματα «ταμπού» των κοινωνιών και την τρομακτική(και άπιαστη) απόσταση που υπάρχει μεταξύ των διαφορετικών (για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους, ) κοινωνιών της Ενωμένης Ευρώπης.
Και όμως ίσως εδώ οι οραματιστές, οι φεντεραλιστές της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» θα έπρεπε να εντοπίσουν υπαρκτές δυσκολίες γεφύρωσης της διαφορετικότητας που κυριαρχεί σήμερα. Και ίσως ακόμη και μια εναρμονισμένη νομοθεσία σε θεσμικό επίπεδο να μην αρκεί πάντα για την εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας.
Σε αυτήν την κατεύθυνση ήρθε λοιπόν να ταράξει τα ήρεμα νερά αλλά να δώσει και ευκαιρία ενός άλλου προβληματισμού ο ακροδεξιών απόψεων Ιταλός Ρόκο Μποτιλιόνε, πρώτη επιλογή κάποτε του πρωθυπουργού της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι για τη θέση του Επίτροπου της χώρας του στην Κομισιόν. Ο κ.Μποτιλιόνε και οι ακραίες θέσεις του για την ομοφυλοφιλία, για τη θέση των γυναικών στην κοινωνία αλλά και για τα ναρκωτικά είχε πυροδοτήσει το ημικύκλιο του Στρασβούργου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που έτριξε όταν κλήθηκε τα δόντια του σοβαρά, απείλησε ότι δεν θα κάνει δεκτή την σύνθεση της Επιτροπής και ανάγκασε τον πορτογάλο Πρόεδρο της Κομισιόν κ.Μπαρόζο να αναδιπλωθεί και να πετύχει την απομάκρυνση του ιταλού συντηρητικού πολιτικού.
ΠΡΩΤΟ Crash test: Τα ναρκωτικά. Στην Ολλανδία ότι είναι επιτρεπτό είναι μισονόμιμο και μισοηθικό. Και η βιτρίνα του είναι τα coffe shops. 2000 μικρομάγαζα, τα 500 στο Άμστερνταμ πωλούν σε μικροποσότητες ινδική κάνναβη και παραγώγων της. Είναι η έκφραση της πλήρους διάκρισης μεταξύ μαλακών και σκληρών ναρκωτικών. Είναι θεσμικά κατοχυρωμένη η άποψη ότι «τα μαλακά ναρκωτικά δεν σκοτώνουν». Και εφόσον κυκλοφορούν «θα πρέπει να ελεγχθούν». Στα σχολεία (ακόμη και σε δημοτικά) υπάρχει πλήρης ενημέρωση και ο τόνος στην εκπαίδευση δίνεται στον κίνδυνο που προέρχεται από την ηρωίνη, την κοκαΐνη, τα ανεξέλεγκτα χάπια, τα συνθετικά ναρκωτικά. Στη χώρα υπάρχουν πάρα πολλά κέντρα αποτοξίνωσης που δίνουν ελεύθερα μεθαδόνη σε χρήστες παράλληλα με την ψυχολογική υποστήριξη τους για απεξάρτηση. Το ποσοστό συχνής χρήσης στην Ολλανδία βρίσκεται μόλις στο 6% όπου 19% του πληθυσμού έχει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του δοκιμάσει κάνναβη ή υποπροϊόντα της. Όσον αφορά τους καταγεγραμμένους εξαρτημένους χρήστες (συμπεριλαμβανομένων και χρηστών σκληρών ναρκωτικών) η Ολλανδία βρίσκεται στα χαμηλότερα ευρωπαϊκά επίπεδα με 0,25% Γαλλία (0,39%) Ισπανία (0,49%) Ιταλία (0,64%)

Στην Ελλάδα όλα τα ναρκωτικά είναι απαγορευμένα. Ο χρήστης καταδικάζεται για κατοχή ουσιών. Τα κυκλώματα διακίνησης τους είναι ανεξέλεγκτα και αυξάνονται συνεχώς.Η χώρα μας εξακολουθεί να αποτελεί σταυροδρόμι ανάμεσα στις χώρες παραγωγής ναρκωτικών και στις χώρες κατανάλωσης και αποτελεί τμήμα του λεγόμενου νότιου Βαλκανικού Άξονα μεταφοράς ναρκωτικών, που ακολουθεί το δρομολόγιο Τουρκία-Βουλγαρία-ΠΓΔΜ-Αλβανία-Ελλάδα. Όσον αφορά τους θανάτους από χρήση ναρκωτικών έπειτα από συνεχή αύξηση του αριθμού τους από το 1994 μέχρι το 2001, το 2002 καταγράφεται για πρώτη φορά μείωση, η οποία συνεχίσθηκε και το 2003, χρονιά κατά την οποία σημειώθηκαν 202 θάνατοι έναντι 259 το προηγούμενο έτος.
Στην Ελλάδα η χρήση μεθαδόνης ως υποκατάστατο δεν υποστηρίζεται από όλους. Τα κέντρα χορήγησης του ΟΚΑΝΑ θεωρούνται μέτρο υποβάθμιση μιας περιοχής της Θεσσαλονίκης και οδήγησε σε κατάληψη του κτιρίου του από πολίτες. Εικόνα ασύλληπτη για τους ολλανδούς. Ο προβληματισμός για αποποινικοποίηση των μαλακών ναρκωτικών είχε ξεσηκώσει θύελλα όταν το 1998 ο Γιώργος Παπανδρέου τασσόταν υπέρ.
Η Ολλανδία πάντως είναι αυτή την στιγμή το «μαύρο πρόβατο» στην Ε.Ε ή παράδειγμα προς μίμηση;
Η αλήθεια είναι ότι λόγω της γεωγραφικής της θέσης έγινε κέντρο διανομής για την υπόλοιπη κεντρική Ευρώπη κάτι που ενοχλεί πολλούς εταίρους. Τα ελεύθερα σύνορα μετά την Συνθήκη του Σένγκεν συνέβαλαν σε αυτό. Έμποροι από τη Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο καθημερινά μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες ουσιών και τις μεταπωλούν. Η παγκοσμιοποίηση και η έξαρση μέσω του Ιντερνετ έδωσε δυνατότητες αγοράς μαλακών ναρκωτικών από χρήστες χωρών όπου δεν επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση γεννώντας το ερώτημα. Με ποιο ποινικό δίκαιο θα δικαστεί κάποιος που συλλαμβάνεται να αγοράζει μεν σε νόμιμη αγορά χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάνοντας όμως χρήση σε χώρα που διώκεται; Και τότε τι νόημα έχει η ενιαία αγορά στην Ενωμένη Ευρώπη όταν υπάρχει διάκριση μεταξύ προϊόντων; Γιατί στην Ολλανδία το χασίς είναι ένα προϊόν όπως τα υπόλοιπα. Με άλλα λόγια αν προσφύγει κάποιος στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ποιος θα δικαιωθεί;

Δεύτερο crash test: Η ομοφυλοφιλία. Στην Ολλανδία περνούν απαρατήρητοι (άνδρες και γυναίκες) γιατί δεν θεωρούνται μειονότητα. Απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα των πολιτών με ύψιστο το δικαίωμα του γάμου(20.000 το χρόνο) και με όλα όσο αυτό συνεπάγεται. Επίδομα συζύγου, αναγνώριση κληρονομιάς, δικαίωμα υιοθεσίας παιδιών. Δεν υπάρχει καμία διάκριση και η κοινωνία της Ολλανδίας αποτελεί το πρότυπο για την κοινότητα των ομοφυλόφιλων όλου του κόσμου.
Στην Ελλάδα η ομοφυλοφιλία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα «ταμπού» της κοινωνίας. Σε κατάσταση ημιδιωγμού χαρακτηρίσθηκε κάποτε από την Εκκλησία «κουσούρι» και είναι άφθονες οι μαρτυρίες ότι η ομοφυλοφιλία υπήρξε αιτία για απολύσεις από χώρους εργασίας. Το πλάνο ενός φιλιού μεταξύ ομοφυλόφιλων οδήγησε στην παρέμβαση του ΕΡΣ σε τηλεοπτικό σταθμό ενώ η ερωτική συνεύρεση μεταξύ ομοφυλόφιλων θεωρείται παρα φύση ασέλγεια μεταξύ ενηλίκων. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι ένα ζευγάρι ομοφυλόφιλων διπλωματών (π.χ δανοί) έρχονται στην Αθήνα να εγκατασταθούν για να εργασθούν στην πρεσβεία. Ο όρος «σύζυγος» θα αναγνωρισθεί από τις ελληνικές αρχές; Θα δοθεί διπλωματικό διαβατήριο στον ένα από τους δύο όπως γίνεται με τα ζευγάρια των ετεροφυλόφιλων; Αν προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τι θα γίνει; Δεν παραβιάζεται η αρχή της ελεύθερης εγκατάστασης εργαζομένων; Και εδώ αργά ή γρήγορα θα χρειασθεί μια κοινή πλατφόρμα στο πλαίσιο της Ε.Ε

Τρίτο crash test: Η πορνεία. Στην Ολλανδία το αρχαιότερο επάγγελμα του κόσμου ήταν πάντα αναγνωρισμένο, σήμερα είναι νόμιμο και ελεγχόμενο. Οι ιερόδουλες μπορεί να είναι μισθωτές, πληρώνουν φόρους, έχουν κοινωνική ασφάλιση ενώ επίσημοι οίκοι ανοχής κρατούν βιβλία. Οι ιδιοκτήτες(νταβατζήδες;) κρατούν βιβλία και αποδίδουν ΦΠΑ. Η καταναγκαστική πορνεία στην Ολλανδία έτσι είναι σχεδόν ανύπαρκτη. «Όταν όλα είναι δηλωμένα όλα είναι ελεγχόμενα και υγιεινά και εξασφαλίζουμε και έσοδα « λέει ο δήμαρχος του Αμστερνταμ. Έσοδα πολλών εκατομμυρίων ευρώ αφού για κάθε «βιτρίνα» εισπράττεται φόρος.
Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά Οι νόμιμοι οίκοι ανοχής βρίσκονται στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές. Κυριαρχεί στους περισσότερους η βρωμιά και λειτουργούν κυρίως με αλλοδαπές που οι περισσότερες έχουν κάποιο «προστάτη» που εισπράττει το μεγαλύτερο ποσό των εσόδων. Υπάρχουν δε (όπως καταγγέλλεται από τις ίδιες τις ιερόδουλες) και παράνομοι οίκοι ανοχής με άγνωστο το πόσο τηρούν τους κανόνες υγιεινής και τις προδιαγραφές που θα έπρεπε να έχουν τυπικά.
Γενικά στην Ελλάδα πορνεία και παρανομία έχουν γίνει ταυτόσημες έννοιες και το traffiking (καταναγκαστική πορνεία) βρίσκεται πάντα σε έξαρση έχοντας τοποθετήσει τη χώρα στο κόκκινο αφού έχει δεχθεί πολλές φορές αυστηρές κριτικές σε διεθνές επίπεδο.

Τέταρτο crash test: Η ευθανασία. Στην Ολλανδία επιτρέπεται από το 2002 σε ενήλικες.. Ακόμη. και σε ανήλικα παιδιά κάτω των 12 σε περίπτωση ανίατης και επώδυνης ασθένειας και με την συμμετοχή των γονέων τους. Μετά από χρόνια έντονου προβληματισμού και αντιπαραθέσεων η ιατρική κοινότητα επίσημα προχωρά σε παθητική ή και ενεργητική ευθανασία. Υπάρχουν επίσημα κέντρα που διανέμουν έντυπα και βοηθούν ουσιαστικά στην αυτοκτονία. Στην Ολλανδία όποιος έχει δικαίωμα στη ζωή έχει δικαίωμα και στο θάνατο.
Στην Ελλάδα η ιατρική κοινότητα αρνείται την ευθανασία και ότι έστω και ανεπίσημα έχει γίνει από κάποιους γιατρούς. Ο καθηγητής κ. Μπεχράκης καταγγέλλει ότι πίσω από την ευθανασία βρίσκονται συμφέροντα ασφαλιστικών εταιρειών και καταδικάζει απόλυτα το ολλανδικό μοντέλο. . Η Επιτροπή βιο-ηθικής δεν έχει επίσημη θέση αφού ποτέ δεν της ζητήθηκε κάτι τέτοιο και ποτέ δεν υπήρξε δικαστικό προηγούμενο. Παρόλα αυτά πολλά δημοσιεύματα υποστηρίζουν ότι και στην Ελλάδα εφαρμόζεται αθόρυβα η λεγόμενη παθητική ευθανασία. Σήμερα νομικά η ευθανασία επιτρέπεται μόνο στην Ολλανδία και το Βέλγιο.

Σε κανένα από τα παραπάνω θέματα δεν υπάρχει κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσο δεν υπάρχει ευρωπαϊκός Δικαστικός Χώρος εναπόκειται στα κράτη μέλη να προχωρούν σε νομοθετικές ρυθμίσεις σε ανεξάρτητη βάση. Το ερώτημα είναι μέχρι πότε μπορούν να αντέξουν τόσο μεγάλες διαφορές σε κοινωνική νοοτροπία ,και αν γεφυρωθούν κάποτε στη βάση ποίου μοντέλου. Της Ολλανδίας ή της Ελλάδας; Η θα αναζητηθεί ένας μέσος όρος; Υπάρχει;